තරු දොරටුව විවර කළ ගලපිටගල යතුර

ඉතිහාසය යනු සදාකල් වසා දැමිය හැකි දෙයක් නොවේ. යම් යම් ජාතීන් හා ශිෂ්ටාචාරයන් පිළිබඳ ඉතිහාසය අලූත් නොවන්නේ නම් එය මළ ජාතියකි. මළ ඉතිහාසයකි. නමුත් හෙළ ජාතිය මෙන්ම භාෂාව හා ඉතිහාසයද දිනෙන් දින වෙනස් වෙමින් අලූත් වෙමින් තිබේ. එනම් එය සජීවී ජාතියක් බවය. එය සජීවී භාෂාවක් හා ජීවමාන ඉතිහාසයක් ඇත යන්නය. ඒ අර්ථයෙන් දිනෙන් දින වෙනස් වන ජාතියක ආරම්භය ලෙස ඉතා මෑත කඩඉමක් සලකුණු කර ඒ මතම ජීවත් වන්නේ නම් ජාතියේ නාමයෙන්ම එය අවාසනාවකි. මේ කතා කරන්නට යන්නේ කුමක් පිළිබඳ දැයි ඔබට සිතෙනු ඇත.
හල්දුම්මුල්ල යනු ප‍්‍රධාන ඉතිහාස ධාරාවෙන් ඔබ්බෙහි වූ ඉතිහාසයේ එවන් වූ සංධිස්ථානයකි. හල්දුම්මුල්ල හා ලාංකේය ඉතිහාසය එකට බද්ධ වන තැනක් ඇත. එය නම් වසර පන්දහසකට පමණ පෙර කෘෂිකාර්මික යුගයේ ජීවත් වූ හෙළ මානවයා පිළිබඳ පැහැදිලි සාධක හල්දුම්මුල්ල වෑඑළිය ප‍්‍රදේශයේ හුණුතලාගල නම් ස්ථානයෙන් මතුකර ගත හැකි වීමය.
මෙයට පෙරදී ප‍්‍රාග් ඓතිහාසික මානව යුගයට අයත් සාධක ලංකාවේ ප‍්‍රධාන තැන් තුනකින් මතු කර ගත හැකි විය. ඒ බලංගොඩ,පාහියන්ගල හා විල්පත්තුවේ රතුපස් බිම වැනි ස්ථානවලය. එහෙත් ප‍්‍රාග් ඓතිහාසික නැතහොත් වසර 35000කට එහා ගිය මිනිස් වාසයක් හෙළ පොළොවේ තිබූ බව පිළිගන්නට
බටහිරවාදී පුරාවිද්‍යාව සූදානම් වූයේ නැත. එසේ වුවත් රාජ් සෝමදේව මහතා ප‍්‍රමුඛ පුරාවිද්‍යා පර්යේෂකයෝ මෙවර මතුකර ගනු ලැබුවේ බටහිර පුරාවිද්‍යාවට බිඳ හෙළිය නොහැකි සාධකයකි. ඒ දියුණු සමාජයක දැකගත හැකි ගර්භනින්ට යාතුකර්ම කළ බවට සාධක මෙම ගුහාවෙන් මතුකර ගත හැකි වූ නිසාය.
එහෙත් අප කතා කරන්නට යන්නේ ඒ පිළිබඳ නොවේ. මේ සොයාගැනීම්වලට සමගාමීව හල්දුම්මුල්ල නිදන්ගොඩ කන්දේ පිහිටි ‘ගලපිටගල’ පිළිබඳ යළිත් සිතන්නට කාරණාවක් නිර්මාණය වී තිබීමය. ඇත්තටම මේ ගලපිටගල යනු කුමක්ද?

පෙනුමින් එය කුඩා ගල් කුට්ටියක් මත තබා ඇති අඩි තිහක පමණ උස විශාල ගල් කුට්ටියකි. එහි ඉතා සරල විශේෂත්වයක් ඇත. එනම් එම ගල ඇඟිල්ලෙන් සෙලවීමේ හැකියාව ඇතත් අතින් තල්ලූ කළ නොහැකි වීමය. ඒ ගමේ මිනිසුන්ගේ අත්දැකීමයි. කෙසේ වෙතත් ගවේෂකයෝ මේ ගල මිනිස් අතින් කළ නිර්මාණයක් ලෙසින් තහවුරු කිරීමත් සමග ඒ පිළිබඳ වැඩි අවධානය යොමු වන්නට විය. ගවේෂකයන් සඳහන් කරන ආකාරයට එහි දැකගත හැකි වන්නේ ආදී මානව මුහුණකි. ඇස් තරමක් ඇතුළට ගිලී ගිය නාසය හා කට තරමක් විශාල මානව මුහුණකි. එහි යම් යම් කොටස් කාලය සමග ක්ෂය වී ගියද ඇස්, කට වෙනුවෙන් මිනිස් අතින් නිමවූ කැපුම් ඉතා පැහැදිලිව දැකගත හැකි වෙයි. මෙම මානව රූපය ඇස් යොමා ඉන්නේ උතුරු දිශාවටය. මෙම මානව රූපයේ නළල මැද විශාල කැපුමක් දැකගත හැකිය. එය පැහැදිලිවම යම් දෙයක් රඳවා තැබූ තැනක් විය යුතු බව ගවේෂකයන්ගේ අදහසයි. අදින් වසර පන්දහසකට පමණ පෙර මේ සා විශාල ගල් කුට්ටියක මුහුණක් කපා එය ගලක් මතුපිට රඳවා තැබුවේ කෙලෙසද යන්න අදටත් අභිරහසකි.
එහෙත් ඒ අභිරහසට සමාන වූ තවත් අභිරහසක් ඇත. ඒ චිලී රාජ්‍යයට ආසන්න මුහුදේ පිහිටි ‘ඊස්ටර් අයිලන්ඞ්’ හී ¥පත වටා ඇති මෙවැනිම මානව මුහුණු 887යි. මෙහි ප‍්‍රධාන මානව මුහුණු පෙළ සවි වී ඇති ස්ථානය හැඳින්වෙන්නේ ‘ආහු ෆ්ලැට් ෆෝම්’ නමිනි. ගිනිකඳු පිපුරුමක් සිදුවූ මෙම ¥පත තුළ අතිවිශාල මෙවන් මුහුණු කළුගලෙන් නිර්මාණය කරන්නට හේතු වූ කාරණය පිළිබඳ තවමත් කිසිදු නිශ්චිත හේතුවක් ඉදිරිපත් වී නැත.
මෙම ගල් පිළිම පිළිබඳ විවිධාකාරයේ අදහස් පවතී. ආසන්නයේ පවතින දියුණු මිනිස්
සැබැවින්ම පේරුහි ඇති තරු දොරටුවේ පෙනුමට සෑම අතින්ම සමාන වූ නිර්මාණයක් වන ලංකාවේ පිටවලපතනේ පහළින් පිහිටා ඇති මානිගල දෙස හල්දුම්මුල්ල මානව හිස දෙනෙත් යොමා සිටින බව එය නිරීක්ෂණය කරන  ඕනෑම අයකුට දැකගත හැකිය. එනම් මෙම මානව හිස බලා සිටින්නේ උතුරු දිශාව දෙසය. මෙවැනිම තත්ත්වයක් පේරුහි ඇති තරු දොරටුව ආශ‍්‍රිතවද හ`දුනා ගත හැකි හෙයින් ගවේෂකයන් ඉහත කී නිගමයට එළැඹ ඇති බව පැහැදිලිය.

ඒ අනුව මානිගල හා පේරුහි ඇති තරු දොරටු දෙකෙහි පිහිටීම් හා පෙනුම බොහෝ සෙයින් සමාන වන අතර මෙම ස්ථාන හා පිටසක්වළ කි‍්‍රයාකාරකම් සම්බන්ධව වරින් වර මාධ්‍ය හරහාද තොරතුරු හෙළිවී ඇත. නාසායතනය විසින් මෑතකාලීනව සිදුකළ පර්යේෂණ මත ලෝකයේ අඩුම ගුරුත්වය සහිත රට ලෙස ලංකාව නම් කිරීමත් සමගම ලෝක පරීක්ෂණ කණ්ඩායම්වල අවධානය අප රට දෙසට යොමුවෙමින් පවතී.
එංගලන්තයේ ස්ටෝන් හෙන්ජ් පිළිබ`දද ඇත්තේ තරු දොරටු සංකල්පයක්මය. එනම් වෙනත් ලෝක කරා යෑම ස`දහා භාවිත වූ ස්ථානයක් ලෙසින් මෙය සැලකීමයි. එසේම ස්ටෝන් හෙන්ජ්හි තිබෙනුයේ ඊස්ටර් අයිලන්ඞ්හි ඇති මානව මුහුණුවලින් සංකේතවත් කෙරෙන පෘථිවි මිනිසාගේ පාදය ඇ`ගිලි බවද මේ පිිළිබ`ද සොයා බලන ගවේෂකයන් තවදුරටත් උපකල්පනය කර තිබේ.
මේ අනුව පැහැදිලි ලෙසම තරු දොරටු තුනක සම්බන්ධතාවක් මෙහි පවතින බව අපටද උපකල්පනය කළ හැකි වෙයි. යම් හේතුවක් මත මේවා කාලයේ වැලිතලාවෙන් වැසී ගියද මෑත යුගයේ මේ පිළිබ`ද යම් ආකාරයේ තොරතුරුජනාවාසයක් පිළිබඳ පිටසක්වළයන්ට ලබාදුන් සංකේතයක් විය හැකි බව පිටසක්වළයන් පිළිබඳ ගවේෂණය කරන්නන්ගේ අදහස වී තිබේ. එයට බලපෑ තර්කයක්ද ඇත. එනම් තරු දොරටුවක් නැතහොත් පිටසක්වළයන් පෘථිවියට පැමිණීමට උපයෝගි කරගත් දොරටුවක් සේ පිළිගන්නා ගල් දොරටුවක් පේරු රාජ්‍යයේ පිහිටා තිබීමයි. පේරු පිහිටා ඇත්තේද මේ ආසන්නයේය.
කෙසේ වෙතත් මෙම ගල්පිළිම පිළිබ`ද වෙනස් කතාවක්ද ගවේෂකයන් අතර සාකච්ඡුාවෙමින් පවතී. එයින් මෙම ගල් පිළිම පිහිටා ඇති ප‍්‍රධාන ¥පත් තුනක සබඳතාවක් විස්තර වෙයි. ඉන් පළමු වැන්න එංගලන්තයේ සෝල්ස්බරි නගරයේ පිහිටි දැවැන්ත ගල් කුලූණුවලින් සමන්විත නිර්මාණය වන ස්ටෝන් හෙන්ජ්ය. අද භූමි පරිමාණය මත එංගලන්තය ¥පතක් ලෙසින් නොසැලකුවද ඒ වටා ඇත්තේ මුහුදු තීරයකි. එහෙයින් එංගලන්තය ¥පතක් ලෙස සැලකීමට ගවේෂකයන් තීරණය කර තිබේ. අනෙක් ¥පත ලෙස ගවේෂකයන් පෙන්වා දෙන්නේ ඊස්ටර් අයිලන්ඞ් ¥පතය. එකී ¥පත් දෙක යා කර ත‍්‍රිකෝණය නිර්මාණය කරන අනෙක් ¥පත නම් ශ‍්‍රී ලංකාවය. ගවේෂකයන් පෙන්වා දෙන්නේ විශ්වය පුරා එකල ඉදිවුණ පිරමීඩ හා පිරමීඩ කලාප බදු තවත් ශක්ති කලාපයක් (බර්මියුඩාහි යක්ෂයාගේ ති‍්‍රකෝණය වැනි* මෙම ගල් නිර්මාණ තුන අතර නිර්මාණය වී ඇති ආකාරයෙන් දැකගත හැකි බවය. එනම් හල්දුම්මුල්ල මිනිස් රුව, එංගලන්තයේ් ස්ටෝන්හෙන්ජ් හා ඊස්ටර් අයිලන්ඞ් අතර ශක්ති පිරමීඩයක් සොබාදහම විසින් නිර්මාණය කරනු ලැබ ඇති බවය.
හෙළිවීමක් හා පරීක්ෂණ සිදුවීමක් දැක ගත හැකිවේ. වඩාත් සතුටුදායක තත්ත්වය නම් මෙම පර්යේෂණ හුදු කල්පිත ලෙස ඉවත දමා තිබූ කාරණා විද්‍යාත්මකව තහවුරු කරගන්නා ප‍්‍රවේශයක් ගෙන තිබීමය.
මෙකී ප‍්‍රවේශයේ සිට හල්දුම්මුල්ල ගලපිටගල සම්බන්ධව අදහස් ප‍්‍රකාශ කරන ගවේෂකයන් පෙන්වා දෙනු ලබන්නේ තරු දොරටු සක‍්‍රිය කිරීම උදෙසා අවශ්‍ය යතුර රැු`දවිය යුත්තේ හල්දුම්මුල්ල මානව රූපයේ හිසේද කියා සිතන්නට කාලය උදාවී ඇති බවය. මෙය අපේ ලංකාවට විශ්වීය වටිනාකමක් ගෙනදීමට හේතුවන සොයාගැනීමක් වීමට බොහෝ සෙයින් ඉඩ ඇත.
එංගලන්තයේ් ස්ටෝන් හෙන්ජ් නිර්මාණයට සමාන වූ තවත් එවැනිම ගල් කුලූනුවලින් සමන්විත ‘ඩෲයිඞ් ටෙම්පල්’ ලෙස හඳුන්වන ස්ථානයක් එංගලන්තයේ යෝක්ෂ(ර්* ප‍්‍රාන්තයේ පවතී. මේ පිළිබඳ තවමත් නිසි පර්යේෂණයක් සිදු වී නොමැති බැවින් එය ලෝක අවධානයට ලක් වී නොමැත.
පිටසක්වළයන්ගේ කතා කුමක් වුවත් වසර පන්දහසකට පෙර මෙවන් වූ විශ්මිත කැටයමක් කරන්නට හැකි ජාතියක් අපේ පොළොව තුළ සිටිය බව පිළිගන්නට මෙන්ම අපේ ශිෂ්ටාචාරයේ ඇරඹුම පිළිබඳ යළිත් සිතන්නට මේසොයාගැනීම හේතුවනු ඇත.

කාංචන ගීත මනමේන්ද්‍ර